Bilal ATABEK.Sinop İlinde Kuzey Kafkasya Muhacirleri.1966

(1863-64) tarihlerinde “ jaji Bey” isminde bir zatın delalet ve liderliği ile 200 hanelik bir kafile Türkiye’ye hicret etmiştir. Bunların bir kısmı Samsun ve havalisinde kalmış, diğer bir kısmı Sinop’a yakın yerlere yerleştirilmiştir.

Hükümet bu muhacirlerle gerektiği kadar ilgilenmediği için iskan yeri bulmak hususunda çok müşkülat çekilmiş, nihayet ormanlık yerleri açıp yerleşmeye mecbur kalmışlardır. Muhacirler kamış örtülü, çamur sıvalı, çitten meskenler yaparak köyleri kurmuşlardır. Kurulan köylerden en büyüğü ve en kalabalığı Sinop merkezine bağlı “Bektaşağa” dır. Bu köye “jaji Hable” de derler.

Bu muhacirlerin çoğunun yerleştikleri yerler münhat sazlık ve bataklık maalesef halkın çoğu sıtmadan hastalıklardan kırılmıştır. Şimdi o yerlerde pek az kimseler kalmıştır. Yüksek ve havadar yerlerde yerleşenler nispeten mevcudiyetlerini muhafaza etmişlerdir. Adige muhacirleri nüfusça azalmış olduğundan mı, iktisaden inkişaf edememiş  ve kalkınamamışlardır. Dil ve an’aneleri (Khabze) yavaş yavaş maalesef kaybolmaktadır.

Kuzey Kafkasya’dan Sinop iline gelen Abzeh, Ubıh, Şapsığ dallarından şu gibi aileler vardır; Apış, Abid, Ançko, Baj, Blaneğatze, Beğ, Besleniy, Habraçu, Hapephl, Hatko, Huvaj, Khut, Khok’on, Zib,Çetav, Çoyko, Şaguj, Ğış, Yehul, Melgoş, Melboh, Şınah, Vrenıv, Sey, Tığuj, Tımıj.

Sinop ilinde Kuzey Kafkasyalı Muhacirlerin bulunduğu Köyler:
Bektaşağa  (jaji Hable”, Kızılabalı, Dibekli, Çobanlar, İncirpınarı, Dağyeri, Sarıdüz, Kümesköy, Şamlıoğlu,  Avdan, Erikli (Abaza) , Osmaniye(Abaza),  Ortaköy (Abaza), İncemeydan (Abaza), Karabağ (Abaza) , Acısu, Armutluyan, Büyükdüz, Ömerdüz, Göldoğan.

http://cerkesarastirmalari.org/kitaplik/kafkasya-kulturel-dergi-sayi-46-ekim-kasim-aralik-1974/

yıl:3  sayı:12 cilt:3 eylül ekim kasım 1966

* Kaynak taramalarımda en çok karşıma çıkan Ergün AKAY abinin 2004 yılında yaptığı derlemesiydi. Uzun süre, “Olamaz “ dedim, “Nereden baksan 150 yıla sahip bir köye ait mutlaka başka yazılı kaynaklarda olmalı. Derken, beş yıl araştırmadan sonra bir tane buldum.

Bilal Atabek amcamızın bu makalesinde dikkatimi çeken Çerkes sülale çeşitliliğinin çokluğu oldu.
İnsan hayıflanıyor tabi, keşke bu tür anı, biyografi, makalelerden daha çok bulabilseydim!

Baytema Engin Özdemir Ramazan Ege yav sen bi alemsin..Hoş eskiden de öyleydin ya :) Bu başlığın altına sorunu sor, ben de bana iletilenleri, bildiklerimi yazayım dedim.Ramazan bildiğini okumuş yine! Bir yerlere not almıştım,şimdilik bulamadım ama aklımda kalanlar şöyle idi; 

Şahin ÖzdemirÖzdemir'ler ve Mesut Topcu Hüseyin TopçuTopçu'lar Şınaho; 

Ali Küçükdemirci Küçükdemirciler - Hüseyin Akay Akay'lar Blanabze; 

Proleter GörkemYılmazer'ler Dzebe; 

Ali Haydar Karabulut Karabulut'lar Blanabze; 

Doğanay Yılmaz Yılmaz'lar Yehul;

 İzzet Izzet Sun Sun'lar Huaj;

Gökhan Kayhan Atabek Atabek'ler Apiş;

 Çetav Sedat Şamil Küçükakin Küçükakın'lar Çetav;

 UNUTTUĞUM - BİLMEDİĞİM mutlaka vardır...Onlarda kendilerini yazarlarsa daha da zenginleşiriz. Mesela EGE'ler ne?